IPHU

ผู้สูงอายุนอกจากอายุที่มากขึ้นเรื่อยๆ สภาพร่างกายก็เสื่อมสภาพตามไปด้วย ซึ่งเป็นการเปลี่ยนแปลงในตามกาลเวลา นอกจากที่กล่าวไปนั้น สภาพจิตใจในหมู่ผู้สูงอายุก็เปลี่ยนแปลงตามไปด้วย โดยเฉพาะอาการโรคเครียดในหมู่ผู้สูงอายุถือเป็นเรื่องสำคัญที่คนรอบข้างห้ามมองข้าม ไม่เช่นนั้นปัญหานี้อาจเรื้อรัง และทวีความรุนแรงนั่นเอง

 การเปลี่ยนแปลงที่เราจะพบในหมู่ผู้สูงอายุ 

การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในหมู่ผู้สูงอายุ ไม่ว่าจะเป็นสภาพร่างกาย อวัยวะภายใน และสภาพจิตใจ ก็มีการเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา โดยปัญหาเรื่องความเครียดในหมู่สูงอายุ มีปัจจัยด้วยกันดังนี้ 

การเกษียณอายุจากการทำงาน 

เมื่อการงาน หน้าที่มีการเปลี่ยนแปลงไปหรือหายไปจากสารระบบ ทำให้ผู้สูงอายุรู้สึกไม่ได้รับการยกย่องเหมือนแต่ก่อน อาจรู้สึกคุณค่าในตัวเองน้อยลง ขาดความมั่นใจ หงุดหงิดง่าย เพราะไม่มีใครเคารพนับถือ หรือให้ความสำคัญอย่างที่ผ่านมา 

การเสื่อมถอยของร่างกาย 

เมื่อเวลาผ่านไป ร่างกายก็เสื่อมถอยไปตามกาลเวลา ไม่ว่าจะเป็นการได้ยิน การมองเห็น การรับรู้รส การสัมผัส ช่วยเหลือตัวเองได้น้อยลง เพราะร่างกาย กำลังก็ลดน้อยลง มีความเฉื่อยช้า ไม่คล่องแคล่วว่องไว ทำให้เกิดความรู้สึกไม่พอใจ พาล โกรธ เพราะรู้สึกตัวเองเป็นภาระ เป็นตัวถ่วง ต้องคอยพึ่งพาคนรอบข้าง จนเป็นเหตุให้เกิดภาวะซึมเศร้าในหมู่ผู้สูงอายุ 

ด้านความสัมพันธ์

นับเป็นสาเหตุสำคัญในการเปลี่ยนแปลงด้านอารมณ์เลยค่ะ เมื่อคุณก้าวเข้าสู่วัยผู้สูงอายุ คุณจะต้องเผชิญกับการสูญเสีย คนรอบข้างเสียชีวิตมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็น เพื่อน ญาติ คนรัก สังคมมีขนาดเล็กลงเรื่อยๆ หากต้องปรับตัวเรียนรู้กับสังคมใหม่ๆ ก็อึดอัด จนทำให้ไม่ชอบเข้าสังคม 

ทำให้เหล่าผู้สูงอายุเก็บตัวมากขึ้น ปรับตัวยากขึ้น ไม่ค่อยพูดจากับคนแปลกหน้า จะเงียบเหงา มีอาการซึมเศร้า วิตกกังวล ขี้งอน หงุดหงิด รู้สึกว่าตัวเองไม่มีค่า หมดความสำคัญ 

ช่องว่างระหว่างวัยและการตามเทคโนโลยี

ยุคสมัยที่เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา ผู้สูงอายุบางคนอาจตามเทคโนโลยีไม่ทัน ทำให้เกิดช่องว่างระหว่างคนรุ่นใหม่และคนรุ่นเก่า เกิดความรู้สึกแปลกแยก ไม่สามารถเข้าสังคมได้เหมือนแต่ก่อน และยังมีส่วนทำให้ความจำของผู้สูงอายุยิ่งน้อยลงไปเรื่อยๆ และอาจเป็นเหตุให้เกิดอัลไซเมอร์ได้

ซึ่งสาเหตุที่กล่าวไปข้างต้น ล้วนแล้วแต่เป็นต้นเหตุที่ทำให้เหล่าผู้สูงอายุเกิดความเครียด สภาพจิตใจย่ำแย่ ซึ่งเป็นตัวเหตุที่ทำให้เกิดภาวะซึมเศร้าในหมู่ผู้สูงอายุนั่นเอง 

เพราะฉะนั้นถ้าไม่อยากให้ภาวะโรคซึมเศร้าเกิดกับคุณตา คุณยาย ของเราล่ะก็ เราต้องหมั่นสังเกตพฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลง เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาเช่นนี้ ซึ่งพฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลง ท่าที นิสัยที่เปลี่ยนไป เราสามารถสังเกตได้ดังนี้

การเปลี่ยนแปลงทางร่างกาย 

เนื่องจากเข้าสู่วัยสูงอายุทำให้ร่างกายเปลี่ยนแปลง ยกตัวอย่างอาการเช่น ใจสั่น แน่นหน้าอก หายใจไม่สะดวก เบื่ออาหาร นอนไม่หลับ พักผ่อนไม่เพียงพอ ปวดเมื้อยตัว ปวดขา ปวดเข่า ไม่มีแรงนั่นเอง 

การเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์

วิตกกังวล ขาดความมั่นใจในตัวเอง น้อยใจ ตกใจง่าย ซึม ไม่พูดไม่จา เหม่อลอย หมดกำลังใจ เบื่อหน่าย หมดความสนใจในกิจกรรมหรืองานที่ตนเองเคยชอบ ไม่มีสมาธิ ท้อแท้ หงุดหงิด ใจร้อน โกรธง่าย 

การเปลี่ยนแปลงทางความคิด 

ย้ำคิดย้ำทำ กลัว ลังเล ระเเวง หมกมุ่นในเรื่องของตัวเองหรือเรื่องในอดีต คิดถึงปัจจุบันด้วยความหวาดกลัว กลัวการถูกทอดทิ้ง กลัวถูกคนรังเกียจ กลัวโดนคนอื่นว่าเป็นภาระ กลัวภัยอันตราย อาจมีความคิดที่อยากตาย หรือต้องการทำร้ายร่างกายตัวเอง 

พฤติกรรม 

เอาแต่ใจ จู้จี้ ขี้บ่น อยู่ว่างๆ ไม่ได้ จะก้าวก่ายเข้าไปจัดการชีวิตผู้อื่น ทำซ้ำๆ พูดย้ำๆ ช่วยเหลือตัวเองไม่ได้ เรียกร้องความสนใจ มีการใช้ภาษาที่เปลี่ยนแปลงไป 

อาการทางจิตใจ 

เมื่อพบว่าผู้สูงอายุมีพฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงไป ไม่ว่าจะเป็นทางด้านอารมณ์แปรปรวน มีอาการหลงผิด อาการหวาดระแวง อาการประสาทหลอน โวยวายผิดปกติ มีความคิดที่ซับซ้อนมากขึ้น อาการเก็บตัว 

ซึ่งอาการเหล่านี้เกิดจากความเสื่อมของสมอง ความผิดปกติทางสมองอันเป็นผลข้างเคียงจากการใช้ยา เพราะฉะนั้นควรปรึกษาแพทย์ เพื่อรับการรักษาที่ถูกวิธีนั่นเอง